Apandisit
APANDİSİT NEDİR?
Apandisitis, apendiks dediğimiz, ince ve kalın bağırsağın birleşim yerinde olan, halk arasında “kör bağırsak” olarak adlandırılan kalıntının, iltihaplanarak oluşturduğu bir durumdur.
Apendiks’in uzun yıllar boyunca görevinin ne olduğu tam anlaşılamamıştır. Günümüzde, lenf dokularından zengin olduğu ve vücudumuzun bağışıklık sistemi ile ilgili görevleri bulunduğu bilinmektedir. Boyutu kişiden kişiye değişiklik gösterse de ortalama 10 cm kadardır. Karnın sağ alt tarafında yer almaktadır. Nadiren diğer bölgelere uzanım gösterebilir.
Hastalık sıklıkla 20-30 yaşlarında karşımıza çıkmakla birlikte çocuklarda ve yaşlılarda da görülebilmektedir.
Apandisit’in en sık oluşma nedeni, içinin dışkı parçaları ile veya burada yerleşmiş olan lenf dokularının şişmesiyle tıkanması sonucu oluşur. Bu süreçle iltihap başlar ve tedavi edilmez ise bu iltihap karın içine yayılarak ciddi problemlere yol açar.
Çok farklı belirtiler verebilir ise de, öncelikle göbek çevresi başlayan ağrının, 6-8 saat sonra karnın sağ alt tarafına yerleşerek artması klasik belirtiler olarak kabul edilir. Ağrının başka bölgelerde olması tanı karışıklığına yol açabilir.
İştahsızlık, bulantı ve kusma eşlik edebilir. Gaz veya dışkı çıkaramama veya sürekli dışkı varmış hissi gibi belirtiler olabilir. Düşük bir ateş eşlik edebilir. Apendiks’in -halk tabiri ile- ifade edecek olursak, “delinmesi veya patlaması” durumunda ağrı tüm karına yayılır ve mikroplar kana karışarak ciddi hayati tehlike oluşturacak durumlara sebebiyet verebilir. Bazen de apendiks etrafında veya karnın içinde apseler oluşabilir.
Teşhiste hekimin hastanın yakınmalarını dikkatle dinlemesi ve özenle muayene yapması önemlidir. Kan ve laboratuvar testleri apandisite özgü belirti vermez. Ultrasonografi veya Bilgisayarlı Tomografik inceleme yapılması, hem hastalığın teşhisine hem de teşhiste karıştırılabilecek diğer hastalık nedenlerinin ayırt edilebilmesini sağlar.
Tedavi için erken teşhis önemlidir. Apandisit teşhis edilirse veya bulgular kuvvetle apandisit işaret ediyor ise ameliyat edilerek apendiks alınır. Apandisit, ameliyat öncesi “yüzde yüz” teşhis edilemeyebilir. Şüphelenildiğinde ameliyat edilir. Gebelerde de apandisit görülebilmektedir. Patlaması anne ve çocuk için ciddi problemeler oluşturması nedeni ile teşhis her zaman kolay olmamakla birlikte, erken tanı ve tedavi önemlidir.
Son olarak, apandisitin, mide ağrısı, bağırsak veya idrar yolu enfeksiyonları gibi nedenlerle karıştırılabilmesi nedeni ile, herhangi bir hastalık durumunda bilinçsiz ilaç ve ağrı kesiciler kullanılmaması, erken hekim muayenesi ve şüphelenildiğinde Genel Cerrahi Uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekliliğini vurgulamak isterim.