Kalın Bağırsak (kolon) polipleri
POLİP NEDİR?
Polip, içi boş organlardan çıkıntı şeklinde olan uzantılardır. Sindirim sistemi polipleri de sindirim sistemi organlarında ( yemek borusu,mide, ince veya kalın bağırsak gibi organlar) iç yüzeyi döşeyen mukozadan oluşan çıkıntılardır. Kalın bağırsak polipleri genellikle kalın barsağın son bölümlerinde daha sıktır.
POLİPLER KİMLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜR?
Genellikle 40 yaşından sonra daha çok görülür. Ailelerinde polip olan kişilerde görülme riski daha fazladır. Sigara içenlerde, alkol alanlarda, şişmanlarda, hareketsiz kişilerde daha sık olduğu söylenebilir. Sigara içenlerdekolon kanseri görülme riski %20 daha fazladır.
KALIN BAĞIRSAK POLİPLERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genellikle belirti vermezler. Kolonoskopi esnasında tesadüfen saptanır. Polipler bazen makattan kanama gibi belirtiler vermesine rağmen bazen gizli kanamaya bağlı, anemi dediğimiz kansızlık ile kendini gösterebilir. Bazen makattan sümüksü akıntıya neden olabilirler. Nadiren karın ağrısına neden olabilir.
KALIN BAĞIRSAK POLİPLERİNİN TEŞHİSİ NASIL KONULABİLİR?
En önemli teşhis ve aynı zamanda tedavi aracı kolonoskopidir. Tetkikin etkili olabilmesi için, yüksek çözünürlüklü, görüntü kalitesi yüksek, HD cihazların kullanılması ve bağırsak hazırlığının dikkatli yapılması önemlidir.. Her şeyin mükemmel olması halinde bile poliplerin inceleme esnasında görülememe ihtimali vardır ki bu oran 5 mm’nin altındaki poliplerde % 30’a kadar çıkabilir ve 10 mm’nin üzerindeki poliplerde %5 oranında olabilir. Bu nedenle kolonoskopi incelemesi için tüm şartların uygun olması gerekir. Kolonoskopi ile ilgili detayları bir başka yazımıza bırakalım.
HER POLİP KANSERE DÖNER Mİ?
Poliplerin yapıları kansere dönüşüm açısından önemli kılar. Hiperplastik dediğimiz poliplerde kansere dönüşüm riski en az iken adenomatöz poliplerde kansere dönüşüm riski yüksektir. İltihabi bağırsak hastalığı dediğimiz Ülseratif kolit veya Crohn hastalığında kanser gelişimi açısından poliplerin ve kolonun takibi önemlidir.
POLİPLERİ NASIL TEDAVİ EDİYORUZ?
Poliplerin bir çoğunu kolonoskopi esnasında aynı anda çıkarabiliyoruz. Bunlar çok küçük poliplerde direkt biyopsi aleti ile olabileceği gibi, büyük poliplerde kement şeklindeki özel aletler ile polibi çıkarmak mümkündür. Hatta çok büyük poliplerde bile, polibi birkaç parça halinde de çıkarmak olasıdır. Kolonoskopi ile çıkaralamayacak kadar büyük polipleri ise ameliyat ile çıkarılmaktadır.
POLİPLERDEN VEYA KOLON KANSERİNDEN KORUNMAK İÇİN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Yapılan çalışmalarda bazı beslenme şekilleri önerilmektedir. Kalın barsak kanseri sanayileşmiş ülkelerde daha sık görülür. Yağlı, yüksek kalorili ve posa içermeyen gıdalarla beslenme risk olarak kabul edilmektedir. Kesin olarak kanıtlanmamakla birlikte lifli gıdalarıntüketilmesinin, bağırsaktaki zehirli maddeleri seyreltmesi açısından önemli olduğu belirtilmektedir. Brokoli gibi sebzelerde olan ve kanserojen etkenleri yok eden bazı maddelerin koruyucu olduğu ileri sürülmektedir. Kalsiyum’un kalın barsak kanserinden korunmada faydası olduğunu belirten çalışmalar olması nedeniyle, kalsiyumdan zengin süt, yoğurt gibi gıdaların tüketilmesi faydalı olabilir.